संविधान अनुसार नागरिकता आमा वा बुबाको नाममा सजिलैसँग लिनुपर्दछ। यद्यपि बाँके प्रशासनले आमाको नाममा नागरिकता ऐन उल्लेख गर्दै नागरिकता दिन अस्वीकार गरेको छ। संविधानको धारा ११ को उपधारा २ को निम्न १ बमोजिम नागरिकता सम्बन्धी व्यवस्था संविधान ब्यवस्थादेखि कार्यान्वयनमा ल्याइनेछ। यद्यपि बागेश्वरी -२, खजुराहोका १, वर्षीय रुथ घरटिमागरलाई नागरिकता ऐन, २०६३ को आधारमा नागरिकताबाट वञ्चित गरिएको छ। उनको आमा कमलाको सन्तानको आधारमा नागरिकता छ। ठूली बहिनी निर्मला पनि नागरिक भएकी छिन्। यद्यपि रूथ महिनौंदेखि उनको आमाको नाममा नागरिकता पाउन कोशिस गर्दैछिन्। "कान्छी छोरी रुथ नेपाली नागरिक बन्न सकेकी छैनन्," आमा कमला घर्तीले भनिन्। "मलाई थाहा भएन कि मेरी जेठी छोरीले नागरिकता पायो तर मेरी कान्छी छोरीले उनको नागरिकता लिन सकेकी छैन।" उनी आफ्नी छोरीको नागरिकताका लागि प्रशासनको खोजीमा छिन। रुथले २०७१ मा बागेश्वरीको दीपक इनिलिस माध्यम विद्यालय खजुराहोबाट एसएलसी गरेकी छिन्। उनी अहिले अरुणोदय बोर्डि हाई स्कूलमा पढ्दै छिन्। तर उनले नागरिकताको अभावका कारण अध्ययन र काम गर्न समस्या भएको गुनासो गरेकी छिन। कमलाको नागरिकतामा श्री लोकराज घर्तीको नाम उल्लेख छ। यद्यपि प्रशासनले उनलाई लोकराजको नागरिकता बुझाउन नसकेको बताएको छ र आमाको नाममा नागरिकता दिन समस्या रहेको बताएको छ। २०७२ को संविधानको धारा १० र १२, नेपालको नागरिकता ऐन, २०६३ को ३९१० ले कुनै पनि नेपालीलाई नागरिकताबाट वञ्चित गर्न नसक्ने व्यवस्था गरेको छ। त्यस्तै गरी, यदि बाबु-आमा नेपाली नागरिक हुन् भने, तिनीहरूका सन्तानहरूले वंशका आधारमा नागरिकता पाउन सक्दछन्। विवाहित छोरीलाई आफ्नो आमा, बुबा, वा पतिको नाममा नागरिकता लिन कानूनी व्यवस्था छ। जिल्ला प्रशासन कार्यालय।
